Kan ik als minderjarige zelf beslissingen nemen in de gezondheidszorg?

Als minderjarige ben je in principe handelingsonbekwaam. Je staat onder het gezag van je ouders of voogd. Zij nemen alle belangrijke beslissingen over jou.
De laatste jaren gaat men er wel van uit dat het ouderlijk gezag vermindert wanneer minderjarige kinderen ouder en wilsbekwamer worden. Hoe bekwamer je wordt, hoe meer beslissingen je zelf kan nemen. ‘wilsekwaam zijn’ betekent dat je weet wat goed voor je is én dat je beseft wat de gevolgen zijn van je keuzes.

In de gezondheidszorg is er daarom een uitzondering op de principiële handelingsonbekwaamheid van minderjarigen:

In de Wet Patiëntenrechten staat dat een wilsbekwame, minderjarige zelf zijn rechten kan uitoefenen in de gezondheidszorg. In de wet staat er geen leeftijd vermeld wanneer je als minderjarige bekwaam bent. Het is de dokter, verpleegkundige, tandarts, kinesist, psycholoog,… die dit zal beslissen.

Een bekwame, minderjarige patiënt kan zelf instemmen met een bepaalde behandeling of ingreep of deze weigeren. Hij heeft recht om informatie te krijgen over zijn gezondheid. De dokter heeft bovendien beroepsgeheim, waardoor ouders van bekwame minderjarigen niet zomaar op de hoogte kunnen gebracht worden van gezondheidszorg die geboden wordt aan hun bekwame, minderjarige kind.

Zo kan een meisje van 14 jaar de dokter bv. zelf (alleen) om anticonceptie vragen, wanneer de dokter haar bekwaam inschat. De dokter is gebonden door het beroepsgeheim, de ouders van het bekwame meisje mogen hiervan niet op de hoogte gebracht worden.

Pas op: wanneer je gezondheidszorg krijgt, is dit soms wel zichtbaar voor je ouders op digitale platformen (zoals bv. van de mutualiteit, mijn gezondheid.be, cozo,…)